Srebro znane i stosowane już było w starożytności. Używano je jako walutę, metal szlachetny do wyrobów luksusowych przedmiotów, produkcji biżuterii, naczyń i sztućców. Srebro w postaci stopu ze złotem używano do produkcji monet co najmniej 700 lat p.n.e., by w kolejnych stuleciach przejść do czystego srebra w tym środku płatniczym. Słowo srebro i pieniądz brzmią podobnie aż w 14 językach, w naszym kraju, w określonym kontekście funkcjonują srebrniki.
Czy srebrną biżuterię wykonuje się z czystego srebra?
Tak popularne w jubilerstwie metale szlachetne jak złoto i srebro rzadko kiedy stosowane są w swojej czystej postaci. Dlaczego? Ponieważ są za miękkie, by biżuteria, która z nich powstała była trwała i w nienagannym stanie przetrwała kolejne pokolenia. Mogłaby się rysować i odkształcać, a przede wszystkim tracić swój urok. Dlatego do wyrobów złotej i srebrnej biżuterii stosuje się stopy, czyli mieszaninę kilku metali.
Stop metalu to połączenie co najmniej dwóch różnych składników chemicznych, jeden z nich, ten którego będzie najwięcej w stopie, musi być metalem, drugi lub kolejne to pierwiastki niemetalowe, dodatki stopowe. I właśnie owe dodatki dobiera się w taki sposób i w takich ilościach, by uzyskać optymalny efekt końcowy, czyli wytrzymały, odpowiednio twardy a jednocześnie plastyczny oraz w wymarzonym kolorze stop metalu szlachetnego. Zdarza się, że w stopie znajdują się również różnego rodzaju substancje powstałe w trakcie procesu łączenia składników, które traktuje się jako zanieczyszczenia.
Stop metalu szlachetnego, jakim jest srebro, otrzymuje się poprzez łączenie ze sobą wybranych składników, będących w stanie ciekłym, podgrzanie ich do właściwej temperatury a na koniec schłodzenie. W ten sposób powstaje metal o wszystkich oczekiwanych dla określonego wyrobu cechach.
Jakie próby srebra stosuje się do wyrobu biżuterii?
Kupując jakąkolwiek biżuterię wykonaną ze złota czy srebra można na niej dostrzec, w dyskretnym miejscu, wygrawerowaną liczbę. Liczba ta to próba danego stopu metalu szlachetnego, z którego powstały precjoza. Określa ona ile metalu podstawowego, czyli np. srebra, znajduje się w tym konkretnym stopie.
Próby srebra obecne na polskim rynku:
- 999 – 0,999, zawiera 99,9% czystego srebra
- 925 – 0,925, zawiera 92,5% czystego srebra
- 875 – 0,875, zawiera 87,5% czystego srebra
- 830 – 0,830, zawiera 83,0% czystego srebra
- 800 – 0,800, zawiera 80,0% czystego srebra
Próba określona liczbą np. 999 oznacza, że w 1000g otrzymanego stopu znajduje się 999g czystego srebra, reszta to dodatki, np. miedź, kadm czy cynk.
Najatrakcyjniejsze próby srebra
Najpopularniejszą próbą srebra stosowaną do wyrobu biżuterii z tego kruszcu jest 925. Dlaczego? Ponieważ tego rodzaju stop srebra jest idealnie plastyczny i wystarczająco wytrzymały, by powstała z niego atrakcyjna biżuteria. Ze srebra tej próby wytwarza się m.in łańcuszki i obrączki, czyli takie elementy, które najbardziej narażone są na bodźce mechaniczne. Pozostałe próby: 875, 830, 800 są znacznie bardziej wytrzymałe niż 925, ale szybciej ulegają destrukcji.
Najwyższa próba stopu srebra, wbrew pozorom, jest stosunkowo miękka, dlatego stosuje się ją najczęściej do drobnych elementów zdobniczych, wspomagających efekt. Warto też pamiętać, że wbrew powszechnemu przekonaniu najwyższa próba srebra nie musi być głównym wyznacznikiem jakości.
Biżuteria srebrna zdobi męskie i damskie ciała od tysięcy lat. W tym czasie wielu przeobrażeniom przechodziło wzornictwo ograniczane jednak popytem. Srebro nie przestaje być modne i nie widać, by miało się to zmienić.